جعبه سیاه ناجی استراتژی های شما
وقتی هواپیما یا کشتی اقیانوس پیمایی دچار سانحه می شود همه برای فهم ماجرا به دنبال جعبه سیاه می گردند. جعبه سیاه یا پروازنگار، ضبطکننده اطلاعات پرواز در هواپیما (و همچنین در کشتی، بالگرد و فضاپیماهای سرنشین دار) است. اين جعبه ابزاری است که در طول پرواز جهت ذخیره پارامترهای خاصی به کار میرود. جعبه سیاه پارامترهای پروازی متعددی را ضبط میکند. گفته می شود جعبههای سیاه معمولاً اطلاعات ۲۵ ساعت آخر پرواز را ضبط میکنند. جالب توجه است که بدانید رنگ جعبه سیاه در اصل نارنجی است.
تحلیل راهبردی:
جعبه سیاه معروف اصولا کاربرد مهمی در راهبری و هدایت هواپیما/کشتی/بالگردها ندارند. فقط کارش ذخیره سازی برخی از پارامترها آن هم به مدت محدود است. جعبه سیاه فقط بعد از وقوع حادثه به کار می آید. به عبارت دیگر نوشدارویی است بعد از مرگ سهراب.
آنالیز دقیق اطلاعات ذخیره سازی شده و رمزگشایی از آنان باعث می شود نقائص فنی و خطاهای انسانی مشخص شود. اين نقايص باعث ایجاد سانحه مي شوند. با اين كار می توان از تکرار آن نقائص فنی و خطاهای انسانی جلوگیری کرد. اما مساله اینجاست: آیا این سوانح فقط برای هواپیماها، کشتی ها و . . . . است؟ آیا برای افراد، سازمانها و کشورها هم بوجود میآید؟
این فقط هواپیماها نیستند که سقوط می کنند بلکه سیاست ها نیز سقوط می کنند. این فقط کشتی ها نیز نیستند که غرق می شوند بلکه افراد و دولت ها نیز غرق می شوند.
یک فرض
فرض کنید تصمیم گرفتید که هشتاد درصد از منابع مالی خود را روی یک دارایی، سرمایه گذاری شخصی کنید. یا فرض کنید که در سازمان تصمیم گرفته اید که کسب وکار سنتی خود را کم رنگ کنید. یا در عرصه کشورداری، یک سیاست رفاهی اجتماعی را اتخاذ کرده اید که روی زندگی هشتاد میلیون نفر موثر است. در همه موارد فوق یک تصمیم استراتژیک اتخاذ شده است. این مانند این است که شما یک هواپیما را می خواهید از نقطه الف به نقطه ب برسانید.
بر اساس تجربه محتمل است که تصمیم شما در حوزه سرمایه گذاری شخصی یا نوآوری سازمانی یا سیاست گذاری ملی به شکست بیانجامد. اینجاست که شما باید جعبه سیاه خود را پیدا کنید. اطلاعات را آنالیز کنید و بفهمید که چه شد که شکست رخ داد؟
به عنوان نمونه، اطلاعات زیر را باید بررسی کنیم تا بفهمیم کجا اشتباه کرده ایم؟
- آیا نشانه های کاهش ارزش دارایی مان را دریافت کرده بودیم؟
- آیا به ارزش دیگر دارایی های جایگزین فکر کرده بودیم؟
- در زمان سرمایه گذاری، تصویرمان از آینده چه بوده؟ چه پیش فرض هایی داشتیم؟
- چه سیگنال هایی از محیط دریافت کرده ایم اما آنها را جدی نگرفته ایم؟
- چه پارامتری را اشتباه تفسیر کرده ایم؟
- آیا تغییرات پارامترهای کلیدی را رصد و تحلیل کرده ایم؟
- اشکال از ماشین (نقائص فنی) بود یا انسان (خطای تصمیم گیری)؟
تصمیمات استراتژیک:
لازمه داشتن جعبه سیاه آنست که:
- در زمان تصمیمات استراتژیک، مفروضات، پیش بینی ها و پارامترهای کلیدی کنونی و آینده را یادداشت کنیم.
- در طول زمان اطلاعات کلیدی را به روز نگاه داریم.
- اتکا به حافظه برای جعبه سیاه بسیار اشتباه است. چرا که یافته های علمی نشان میدهد که حافظه هیچگاه به صورت کامل گذشته و واقعیت را بازتاب نمی دهد بلکه کاملا دستکاری شده اطلاعات را منعکس می کند.
کسانی که از تاریخ درس نگیرند، اشتباهات تاریخی را در آینده به صورتی احمقانه مجددا تکرار می کنند.
جعبه سیاه شما را باهوش تر می کند.